Meer dan 100.000 kunstwerken. Zo groot is de collectie die wordt beheerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De objecten worden in bruikleen gegeven aan musea, openbare gebouwen, ministeries en Nederlandse ambassades. Denk aan schilderijen, beeldhouwwerken en installaties, maar ook aan meubels, sieraden en affiches. Het toegankelijk en zichtbaar maken van deze collectie is een belangrijke taak van de Rijksdienst.
Een vraag die de laatste jaren steeds meer wordt gesteld is in hoeverre slavernij en ons koloniaal verleden zichtbaar is in erfgoedcollecties. Een vraag die voortkomt uit een behoefte aan herkenning en erkenning. Een vraag die ook samenhangt met een bredere maatschappelijke ontwikkeling naar meer bewustwording over onze gedeelde geschiedenis. Om die vraag te beantwoorden voldoet een eenzijdig perspectief en een vermeend neutrale beschrijving van de kunstvoorwerpen niet meer. Door ruimte te bieden aan meerstemmigheid worden er betekenislagen aan het erfgoed toegevoegd. Het biedt kansen om de gedeelde geschiedenis aansprekend en herkenbaar te laten zijn voor alle mensen in de samenleving.
Bij een collectie van meer dan 100.000 kunstwerken is het onderzoeken van de relatie ervan met ons koloniaal en slavernijverleden een omvangrijke klus die bovendien nog lang niet geklaard is. Maar de eerste resultaten, te lezen in dit e-zine en via Collectie Nederland, laten de meerwaarde van de inspanning zien. Ik hoop daarom van harte dat dit andere collectiebeheerders zal inspireren om ook ‘gewoon te beginnen’.
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Ingrid van Engelshoven